Voorzitter,

Drie jaar geleden spraken we af: we gaan Amersfoort veranderen.
We kiezen een nieuwe koers – één die niet alleen naar vandaag of morgen kijkt, maar twee generaties vooruit.
We maken Amersfoort klaar voor de toekomst.

En als je vandaag de dag de stad doorkruist dan zie je het: Amersfoort is op de schop.
Letterlijk. Overal wordt er gewerkt en gebouwd.

Op veel plekken zie je de stad van de toekomst al vorm krijgen. Kijk naar de Vermeerstraat, waar inwoners dolblij zijn met het eindresultaat. Ook de contouren van de vernieuwde Noordewierweg laten zien hoe deze wordt getransformeerd van een racebaan naar een groene verblijfsplek die de beide kanten van het Soesterkwartier met elkaar verbind.
De Varkensmarkt is opener, groener, uitnodigender geworden. En zelfs op de Hof smaakt de tijdelijke inrichting naar meer.

Overal schieten er woningen uit de grond, gelukkig want dat is hard nodig. De woningnood is hoog. En wij willen ervoor zorgen dat mensen die in Amersfoort geboren zijn ook in Amersfoort kunnen blijven wonen. En dat mensen die hier naartoe komen voor hun werk, voor de liefde, of voor een nieuwe start, ook een plek kunnen vinden.

Of je roots nou in Deventer liggen of in Damascus, of je hier al generaties woont of pas net bent aangekomen – Amersfoort moet een thuis kunnen zijn. Voor starters, voor gezinnen, voor ouderen, voor iedereen.

Ook als je minder te besteden hebt. Daarom willen we vast blijven houden aan de norm van 35% sociale huur bij nieuwbouwwoningen.

Voorzitter, al deze veranderingen in de stad zijn het resultaat van de nieuwe koers, die koers van vooruit durven kijken.

Als politiek geven we daar richting aan. Maar wat het echt bijzonder maakt, is dat we dat zien inwoners zelf het initiatief nemen. Mensen die niet wachten, maar hun eigen omgeving verbeteren.

Kijk naar de werkgroep Noordewierweg Verbind. Buurtbewoners die merkten dat er in hun wijk een grens ontstond – letterlijk en figuurlijk – en besloten: wij willen gaan verbinden. Ze organiseerden bijeenkomsten, gingen in gesprek, kwamen met ideeën en staken de handen uit de mouwen met een prachtig resultaat. Die sociale kracht – dát is waar de toekomst van onze stad op rust.

En ze staan niet alleen. Je ziet het op zoveel meer plekken in Amersfoort. 

Maar welke ik hier vandaag even in het bijzonder wil uitlichten zijn de buurthuizen van onze stad: De Groene Stee, Het Klokhuis, Madiba, de Neng, de Nieuwe Sleutel, Huis Miereveld en de Wijkboerderij. Dat zijn plekken waar Amersfoorters samen zeggen: dit is ónze buurt – en wij zorgen ervoor. Wij maken samen een plek voor ontmoeting, ondersteuning en samenwerking. 

Die buurthuizen vormen het sociale fundament van de wijk. Ze brengen mensen samen, bieden ruimte voor activiteiten, en zorgen voor verbondenheid. In een tijd waarin mensen soms in hun eigen bubbels langs elkaar heen leven, bieden buurthuizen de ruimte om het gesprek aan te gaan en verbinding te vinden.

Maar ze zijn ook van onschatbare waarde voor preventie: tegen eenzaamheid, tegen stille armoede, tegen isolement.
We horen het ook van de wijkteams: zij zouden enorme baat hebben bij sterke buurthuizen in elke wijk. 

Daarom vinden wij als GroenLinks het essentieel dat iedere wijk een goed buurthuis krijgt. Daarover gaan we na de zomer graag met de rest van de raad in gesprek hoe we dat kunnen bereiken. 

Want juist vanuit die plekken kun je signaleren, collectief ondersteunen, en de stille kracht van al die vrijwilligers benutten – mensen die zich belangeloos inzetten voor een ander. Dat is goud waard – voor de samenleving én voor de gemeente.

Voorzitter, dat is wat wij noemen: de sociale meerderheid.
De mensen die misschien niet de grootste mond hebben, maar wel het grootste hart.
Zij houden de stad draaiend.

Die sociale meerderheid moeten we versterken. Door er voor te zorgen dat de gemeente er is voor wie het moeilijk heeft en niet mee kan komen.

Maar voorzitter, daar wringt het.

Want hoewel het college voorstelt om 3,3 miljoen euro die overblijft bij het beschermd wonen en het mantelzorgcompliment in te zetten op andere posten – en die posten zijn zeker niet onbelangrijk – moeten we vaststellen: de problemen in het sociaal domein, het sociale vangnet voor de stad, zijn níet opgelost.

Er blijven jaarlijks structureel miljoenen over, terwijl:

  • Kinderen op wachtlijsten staan voor jeugdhulp,
  • Het aantal dakloze mensen blijft stijgen,
  • De opvang voor slachtoffers van huiselijk geweld vol zit,
  • De opvang voor dakloze gezinnen vol zit,
  • En er in onze stad nog steeds teveel mensen kampen met schulden, armoede en eenzaamheid.

Dan klopt het financiële beeld simpelweg niet klopt met de werkelijkheid van de stad.

Voorzitter, dat vraagt van ons als gemeenteraad én van het college dat we scherp blijven.
Dat we kijken naar de manier waarop we middelen inzetten – en of dat nog steeds de beste manier is.

Daarom dienen wij vandaag een motie in voor een raadsacademie over het sociaal domein.
Zodat we als raad, samen:

  • kunnen onderzoeken of middelen anders – en beter – kunnen worden ingezet,
  • en of het verstandig is om structureel geld dat nu overblijft, in te zetten voor andere posten.

Zodat wij ervoor zorgen dat het geld niet op de plank blijft liggen, maar terecht komt in de buurt. Bij de mensen die het hardst nodig hebben.

Tegelijk roepen we het college op om – daar waar participatieprocessen zijn gestart – ook daad bij het woord te voegen.
Zoals bij de Hof en de Kamp, waar ondernemers en buurtbewoners hebben meegedacht over vergroening en herinrichting. Laten we die beloften waarmaken, en zorgen dat deze plekken in de volgende raadsperiode écht worden aangepakt.

Voorzitter, we kijken vandaag terug én vooruit.

De stad is in beweging. Maar de grote vraag is: hoe bouwen we een stad voor iedereen?
Want een stad die alleen in plannen denkt, verliest de mensen.
Maar een stad die bouwt op de sociale meerderheid, bouwt aan hoop.
Aan verbondenheid. Aan toekomst.

Aan een Amersfoort waar we het samen doen.

Dank u wel.