De fracties van GroenLinks en CDA zijn al geruime tijd actief in de raad om houtrookoverlast aan te pakken. Zij vinden dat er meer moet gebeuren dan de bewustwordingscampagne die de gemeente heeft gevoerd.
Nieuwe wetgeving
Nieuwe wetgeving maakt het mogelijk om houtrook aan te pakken. Het college van B&W stelt de raad nu voor om houtstook voor het verwarmen van ruimtes te verbieden als de Stookwijzerer een code rood afgeeft. Recent was er een code rood in de provincie Utrecht. De Stookwijzer werkt met drie kleuren: blauw: als de weersomstandigheden maken dat rook snel wegwaait, oranje: als de weersomstandigheden minder gunstig zijn en rood: als de rook door het weer lang blijft hangen.
GroenLinks en CDA willen dat een stookverbod al gaat gelden bij een code oranje.
Dillian Hos (GroenLinks): ‘Bij een code rood van de Stookwijzer zijn de weersomstandigheden al ronduit ongunstig. Wat ons betreft mogen we meer bescherming bieden en al bij oranje ingrijpen, de luchtkwaliteit staat dan al onder druk.’
Angeliek Noortman (CDA): ‘Een haardvuur kan hartstikke gezellig zijn, maar de gezondheid van kwetsbare Amersfoorters moet leidend zijn. Bovendien draagt particuliere houtstook voor 23 procent bij in de totale landelijke uitstoot van schadelijke fijnstoffen en voor 70 procent bij aan kankerverwekkende stoffen.’
De meldingen op het meldpunt komen uit de hele gemeente Amersfoort, maar het meest uit Hoogland, Leusderkwartier en Soesterkwartier. De meeste bewoners ervaren dagelijks (28 procent) of meerdere keren per week (47,5 procent) overlast van rook in hun huis. Het zijn vaak de slaapkamers waar de rook binnenkomt, en ook woonkamers worden wel genoemd, als gevolg van ventilatiesystemen die niet uit kunnen. Melders noemen houtkachels en open haarden als bronnen, en spreken ook over vuurkorven, vuurschalen en houtkachels in de tuin die maken dat melders zelf naar binnen gaan en deuren en ramen moeten sluiten.
Luchtwegklachten
Gevraagd naar welk effect de overlast heeft op de melder, geven veel inwoners aan dat zij luchtwegklachten hebben die verergeren door de rook van buren. Hoesten, benauwdheid, vermoeidheid de volgende dag. Het niet kunnen ventileren is een probleem voor mensen met luchtwegklachten. Er kan geen frisse lucht het huis in worden gelaten.
Op de vraag of het gelukt is de overlast te bespreken met de overlastgever, antwoorden mensen dat dit moeilijk is. Omdat er veel buren zijn die stoken, is onduidelijk wie precies moet worden aangesproken. Mensen willen ook een goede verstandhouding met de buren houden en niet als zeurpiet te boek staan. Enkele melders geven aan dat zij de buren hebben gevraagd rekening te houden met het advies van Stookalert en dat dit wel geholpen heeft.
Gemeente
Ongeveer tweederde van de melders heeft de overlast gemeld bij de gemeente maar geven aan daar geen effect van te zien. Dat vinden zij wel jammer. ‘Ik hoop dat de gemeente met beleid komt en voor de gezondheid van inwoners zorgt. Dan hoeft niet iedereen het met de buren te regelen en een verstoorde verhouding te riskeren.’
Melders geven ook aan dat zij het lastig vinden. Ze gunnen de buren de gezelligheid en de vrijheid om keuzes te maken, vinden een enkele keer de haard aan ook geen probleem, maar voelen zich ook onvoldoende beschermd. Verplichte filters en extra hoge rookpijpen worden als oplossingen genoemd.