Ans van Dijk en Margriet de Kruif maakten voor het Groenlinks Amersfoort Magazine een portret van raadslid Sieta Koet: Als de 'Jakhalzen van GroenLinks' fietsen we van de binnenstad naar 'het mooie Vathorst', zoals Sieta het noemde. Onderweg hebben we tijd om te praten over wát we willen weten. De website biedt weinig informatie over haar achtergrond. Lees verder voor het interview.

We worden hartelijk ontvangen en spontaan laat Sieta haar huis en daktuin zien, waar de appels, peren, frambozen, druiven en tomaten groeien en bloeien. Het past in de trend van het stads­tuinieren. Bovendien biedt de daktuin een mooi uitzicht over een deel van Vathorst.

Sieta en haar man Will wonen hier twee jaar met veel plezier. Beiden zijn met functioneel leeftijds­ontslag na een loopbaan bij Defensie, en net als veel pensionado's zijn ze drukker dan ooit.

Wie is Sieta Koet?

Sieta: "Ik ben geboren in Nijmegen in 1952. Voluit heet ik Euphrasie Marie Henriette. Mijn broer en drie zussen hebben allen prachtige Franse namen. Dat danken we aan de Franse opvoeding van mijn vader. Mijn ouders hielden van taal. Ik weet niet of het daardoor komt, dat ikzelf veel interesse in andere talen en culturen heb. Mijn eerste man, die ik in het leger leerde kennen, was van Javaanse afkomst (hij overleed in 1995) en van hem heb ik de kennis van taal en cultuur van Indonesië geleerd. Ik leerde Bahasa Indonesia spreken om goed te communiceren met zijn vrienden."

Terloops vragen we of haar ouders het bombardement van Nijmegen hebben meegemaakt.

Sieta: "Mijn moeder heeft het geallieerde bombardement op 22 februari 1944 met nog één man overleefd door op tijd uit de tram te rennen, die op het Stationsplein stond, en een schuilplaats achter een muurtje te zoeken. Mijn vader leerde ze kennen in 1945, vlak na de bevrijding van Nijmegen. Hij kwam net terug van de slag van Bastogne en droeg een Amerikaans uniform met de letters INT (van interpreter) op zijn cap. Hij sprak vloeiend Duits, Engels en Frans. Het Amerikaanse leger had hem daarom hard nodig." Na hun kennismaking vertrok hij weer voor een jaar naar Duitsland. Ze zijn in 1948 getrouwd.

Waarmee maar geschetst is hoe oorlog en migratie een rode draad in Sieta's leven is.

Loopbaan bij de LUVA

Sieta meldt zich in 1970 na de MULO aan bij de Luchtmacht Vrouwenafdeling (LUVA). In 1982 werd de LUVA formeel opgeheven en volledig geïntegreerd in de Koninklijke Luchtmacht.

Sieta: "In de twintig jaar operationele dienst heb ik tientallen jongens en meisjes begeleid, voor sommigen was ik een soort moeder­figuur. Jongens uit Spakenburg met een streng calvinistische achtergrond die niet ver buiten het dorp hadden gekeken, moesten samenwerken met verbale sterke streetwise jongens uit Amsterdam. Daar heb ik erg veel van geleerd over omgaan met cultuur­verschillen.

Toen ik in Hilversum gestationeerd was en werkte op het landgoed De Zwaluwenberg, leerde ik mijn huidige man kennen."

Trots in uniform

In de loop der jaren specialiseerde Sieta zich in proces­management, kwaliteits­zorg en veiligheid. Van 2002 tot 2005 volgde ze een studie milieukunde aan de Saxion Hogeschool in Deventer.

Sieta: "Ik werd gezien als vreemde eend in de bijt, want milieu en defensie gingen in de ogen van sommige docenten niet samen. Dat was niet altijd leuk. Op mijn 53ste behaalde ik mijn HBO-diploma Milieukunde Beleid en Management. Bij de diploma­uitreiking heb ik trots mijn uniform aangetrokken en alle docenten wilden met mij op de foto."

Als VN-waarnemer naar Zuid-Sudan

Sieta heeft nog twee jaar nagediend. Voor haar was daarin het hoogtepunt haar uitzending in 2008 naar Zuid-Sudan als waarnemer in de VN-missie UNMIS: United Mission In Sudan, met als belangrijkste taak toezien op de naleving van het vredesakkoord tussen Noord- en Zuid-Sudan.

Sieta: "Tijdens de uitzending benutte ik de mogelijkheid om de vrouwen in de dorpen te bezoeken, naast de traditionele contacten met de mannelijke dorps­vertegenwoordigers. Ik heb daar veel gezien en geleerd over de basis­behoeftes van mensen, en hoe ze ondersteund kunnen worden. Vrouwen hebben een belangrijke rol en een machtspositie in het beheren van huis en haard."

Van BPA naar GroenLinks: een reis in de politiek van 365 dagen

In 2009 werd ze via haar netwerk gevraagd als technisch voorzitter van de BPA-fractie om zich in te leven in de plaatselijke politiek.

Sieta: "Van het één kwam het ander en zo kwam ik op de lijst voor de gemeenteraad te staan. Tot dan toe was de partij­politiek voor mij een non-issue. De defensie­organisatie is een professionele maar ook op zichzelf gerichte organisatie waarin alles voor je geregeld wordt."

Wat heeft je bewogen om je voor de BPA te kandideren en hoe motiveer je de overstap naar GroenLinks?

"Ik had waardering voor de manier waarop de BPA aandacht had voor de onvrede van inwoners in de wijken. Het feit dat er mensen uit de gemeenteraad naar ze toekwamen om de klachten serieus te beluisteren, werkte heel goed. Ook de aanpak per wijk heeft de populariteit van de partij vergroot. Toen de BPA bij de laatste gemeenteraads­verkiezingen de grootste werd, besloot de partij om in een coalitie deel te nemen om de beloftes uit het verkiezings­programma te verwezenlijken. Een aantal fractieleden vond dat de BPA slecht had onderhandeld en stelde zich niet coöperatief op. Toen het escaleerde werd de situatie onwerkbaar. Ik kwam voor de keus te staan de politiek te verlaten of over te stappen naar een andere partij."

Was het geen naïeve keus om je bij de BPA aan te sluiten?

Sieta reageert verontwaardigd, profileert zich vooral als 'down to earth' en dicht bij de mensen. Ans herinnert haar aan de opstelling van de BPA inzake de dagopvang in de Stovestraat. Dat is nu haar portefeuille als Groenlinkser. De populistische manier waarop de BPA zich toen opstelde stond haaks op de standpunten van GroenLinks. Dat speelde zich echter af voordat Sieta in Amersfoort actief werd.

Sieta: "Omdat ik met 946 voorkeurs­stemmen was gekozen, wilde ik niet weglopen voor de verantwoordelijkheid. Ik heb gekeken welke partij aansloot bij de dingen die ik belangrijk vind: aandacht voor sociale zaken, milieu en duurzaamheid, andere culturen. Het was me opgevallen hoe GroenLinks optrad en bestuurlijke verantwoordelijkheid durfde te nemen. Geen schreeuwers maar serieuze mensen met werkbare voorstellen. Een stabiele partij, die bestuurlijk de nodige ervaring heeft. Een liberale keus was denkbaar geweest, ware het niet dat het milieu, cultuur, duurzaamheid en sociaal beleid bij GroenLinks beter geborgd is."

Een groene militair met een vredesmissie

Je hebt veertig jaar de defensie­organisatie gediend en nu ben je lid geworden van een partij waar de laatste PSP-er in het congres nog lastige vragen stelt?

Ze legt uit hoe ze zelf in Zuid-Soedan heeft ervaren en hoe noodzakelijk het is om in brandhaarden bescherming te krijgen van gewapende troepen. Nederland draagt als lid van de NAVO verantwoordelijkheid om bij te dragen aan het veiliger maken van brandhaarden in de wereld. Sieta zegt dat ze een lijntje ziet van de 'grote missie' (Zuid-Soedan) naar de 'kleine missie' in de dagelijkse leefomgeving van Amersfoort.

"Ik wil in een plaatselijke politieke partij iets doen voor de gemeenschap. Ik wil die verantwoordelijkheid (ook voor de bezuinigingen) dragen. Dat heeft niet zo veel met militair zijn te maken, zo sta ik in het leven. Bovendien denk dat ik met mijn ervaring en kennis ook weer iets kan betekenen voor de fractie.

In de eerste raadsjaren heb ik veel geleerd. Bijvoorbeeld dat sommige grote ego's problemen hebben met samenwerking en het zoeken naar goede oplossingen. Maar er gaat ook heel veel goed in Amersfoort."

Wat draag je bij in de fractie van GroenLinks Amersfoort?

Sieta: "Ik ben goed in communiceren, schrijven en ombudsactiviteiten. Ik ga vaak direct naar plekken in de stad waar de echte verhalen zich afspelen."

Gaan ze respectvol met je om als volksvertegenwoordiger?

Sieta: "Volmondig ja. Zowel binnen als buiten de raad. Dat ligt voor een deel ook aan hoe je je zelf opstelt."

Waar sta je op de schaal van Groen tot Links, waar moet het met GroenLinks naar toe?

Sieta: "Dat vind ik geen goede vraag; het is allebei belangrijk. Met de landelijke discussie van GroenLinks houd ik me (nog) niet bezig. Ik heb mijn handen vol aan mijn inzet voor de lokale gemeenschap en de Amersfoortse inwoners die op mij gestemd hebben te dienen. Laat me dat eerst maar eens goed doen. Het gaat er om dat mensen die verantwoordelijkheid willen nemen coalities willen aangaan. De stad moet bestuurd worden door mensen met verstand van zaken."

Zien we je terug als bestuurder?

"Besturen ligt me wel. Dat heb ik in mijn loopbaan bij defensie wel ervaren. Het is een andere rol dan een raadslid / politicus zijn. Maar ook hier geldt: we hebben elkaar allemaal nodig in Amersfoort. De overstap was groot van het 'gesloten', op kameraadschap gebouwde leger, naar de vrije politieke arena. Ik heb veertig jaar lang 24 uur per dag mijn verantwoordelijkheid gedragen, dat heeft me gevormd en dat kan ik nu inzetten.

We nemen afscheid van een bevlogen vrouw die een goede verbindings­officier zal zijn binnen de GroenLinks-fractie en tussen GroenLinks en de inwoners van Amersfoort.

Ans van Dijk & Margriet de Kruif

"Zuid-Sudan heeft ons nodig"
Giro 999 Stichting Vluchteling Den Haag