Sinds 22 maart weten we dat er weer chloortreinen door Amersfoort rijden: tussen eind maart en eind april vinden 's nachts transporten plaats van in totaal ruim 4.000 ton chloor op weg naar Rotterdam. Reden voor de GroenLinks-fractie om in de zaak te duiken en vragen te stellen, over de huidige transporten maar meer nog over de toekomst van 'gevaarlijke' transporten.

Stukje voorgeschiedenis

Chloortreinen door Amersfoort: tot 2006 een gebruikelijke zaak. Vanuit de fabriek van Akzo Nobel in Hengelo werd een grote hoeveelheid chloor en chloorachtige verbindingen vervoerd naar de gebruikers in het Botlekgebied. Na de bijna-ramp op 20 augustus 2002 met de lekkende ketelwagen in het Amersfoortse stationsgebied heeft de overheid ingegrepen: in een convenant met de fabrikant Akzo Nobel werd afgesproken dat de fabriek in Hengelo gesloten zou worden en de productie­hoeveelheid in Rotterdam – dicht bij de afnemers – vergroot. Vernieuwing en uitbreiding van de fabriek in Delfzijl paste ook in het streven zo weinig mogelijk per spoor te vervoeren: vanuit Delfzijl gaat het vervoer over water. In 2006 was dit alles gerealiseerd en stopten de reguliere transporten door Nederland.

In het convenant is vastgelegd dat Akzo incidenteel nog chloor nog transporteren door Nederland. Met name bij onderhoud van de fabriek in Rotterdam, met een maximum van 10.000 ton per jaar. En dat is nu het geval. Dus zocht de fractie contact met collega's aan dezelfde spoorlijn, en met Liesbeth van Tongeren, van de GroenLinks-fractie in de Tweede Kamer.

Interpellatie raadsvergadering

De fractie ondersteunde het interpellatie­verzoek van de SP. Niet om aan te sluiten bij de primaire reactie van de SP (stop de chloor­transporten met onmiddellijke ingang), maar om zelf een aantal zaken te checken en vooral om naar de toekomst te kijken.

Wil het college navraag doen bij het rijk:

  • Of er voldoende gekeken is naar alternatieven? Bijvoorbeeld transport over water via Delfzijl en/of extra opslag bij de fabriek in Rotterdam, en/of bij de afnemers?
  • Wat de argumenten zijn om niet te kiezen voor transport over de veiliger Betuweroute?

GroenLinks komt tot de conclusie dat de fabriek in Rotterdam eenmaal in de drie jaar groot onderhoud vergt. Chloor­transporten zijn dus ook te verwachten in 2014, 2017, 2020, etc. Dus voorlopig zijn we er niet af. Een constatering die ook met oog op de ontwikkeling van de stations­emplacement tot woongebied van belang is.

  • Klopt deze conclusie?
  • De Rijksoverheid, gemeenten, provincies en het bedrijfsleven werken samen aan een basisnet vervoer. Zij maken daarin afspraken over de routes waarover gevaarlijke stoffen vervoerd mogen worden. De gemeenten houden hiermee rekening bij hun bouwplannen voor bijvoorbeeld woningen, zodat omwonenden niet te grote risico's lopen. Lopen na de invoering van het Basisnet in 2012 deze transporten nog door Amersfoort?
  • Is er al zicht op het traject dat vervoer van andere gevaarlijke stoffen door Amersfoort (zoals verrijkt uranium uit Gronau) na de invoering van het Basisnet zal nemen?

De constatering van het driejaarlijkse groot onderhoud klopt volgens de burgemeester, de portefeuille­houder op veiligheid. Verder gaf hij aan met deze vragen naar de rijksoverheid te stappen.

De motie van de SP met de opdracht aan het college 'met alle haar ten dienste staande middelen te verwerkstellingen dat de chloortreinen niet meer door Amersfoorts grondgebied te rijden' heeft de fractie niet ondersteund vanwege de toezeggingen van de burgemeester op dit gebied: daarmee was de motie overbodig geworden.

Daarnaast heeft de fractie benadrukt dat (zie vraag 2 c) chloor slechts een zeer klein deel is van het totaal aan gevaarlijke stoffen die door en langs Amersfoort vervoerd worden. De motie van de SP is wat dat betreft te beperkt en te zeer ingezet door de emoties van dit moment. Maar het onderwerp blijft bij de GroenLinks-fractie op de agenda staan.

   Nieuws GroenLinks: Laat Chloortrein over Betuwelijn rijden    Reageren Hiske Land,
fractievoorzitter GroenLinks,
a.land@raad-amersfoort.nl