“Het stadhuis is in rap tempo het vertrouwen van de stad aan het kwijtraken” staat in de oproep aan het gemeentebestuur die dinsdag namens 75 verbijsterde, boze en teleurgestelde inwoners van Amersfoort aan de gemeenteraad is aangeboden. Reden is dat er, aldus de oproep, een onzinnig bezuinigingsproces is gestart waarbij voor 60 miljoen aan bezuinigingsvoorstellen over de schutting is gegooid zonder enige richting en kaders. GroenLinks is het daar hartgrondig mee eens. Pas het proces meteen aan, vindt de fractie.

Eerst visie, dan keuze voor maatregelen

Van GroenLinks moest het anders, namelijk eerst een discussie over de kerntaken of over uitgangspunten bij de bezuinigingen. Wat doe je bijvoorbeeld met het sociale domein? Welke verantwoordelijkheid heeft de gemeente bij het bieden van huishoudelijke hulp? Vinden we dat de gemeente maatwerkvangnet moet bieden voor schrijnende situaties of is het verantwoord om de sociale reserve die daarvoor nodig is niet meer aan te vullen? Moeten we investeren in de Sociale Basisinfrastructuur? Welke rol heeft de gemeente bij preventieactiviteiten voor ouders en kinderen gericht op sociale en opvoedvaardigheden? Is het een kerntaak van de gemeente om grote evenementen te financieren? Wat is de rol van de gemeente bij het onderwijs, laaggeletterdheid en zorg in en om de school? Antwoorden op dit soort vragen bepalen welke bezuinigingsmaatregelen je als gemeentebestuur verantwoord vindt, welke gewenst zijn en welke niet. Dus eerst praten over visie, dan pas over maatregelen. Dan waren veel van de onzinnige maatregelen die nu in de collegelijst staan niet in die lijst opgenomen, zoals het alsnog bebouwen van het Elisabethterrein.

De coalitie en enkele andere partijen hebben gekozen om het andersom te doen: eerst een bak bezuinigingsmaatregelen over de stad uitstrooien, dan komt de visie vanzelf. Maar wat is het gevolg: onrust, boosheid, verontwaardiging, het gevoel dat instanties tegen elkaar worden uitgespeeld. Ik kreeg mail van de bibliotheek getiteld “HELP”. Zo ga je niet met je stad om, vindt GroenLinks. GroenLinks heeft dan ook tegen het bezuinigingsproces gestemd dat nu is ingezet

De stad staat niet in brand en we hebben geen autopech

Volgens D66 moet eerst de brand geblust worden, en de PvdA gaf afgelopen dinsdag aan dat als je autopech hebt je meteen geholpen wil worden en dan niet moet gaan denken over welke nieuwe auto je wilt gaan kopen. Leuk, zo’n metafoor, maar de stad staat niet in brand en we hebben geen autopech, nee, de begroting van 2015 was niet sluitend en de wethouder financiën heeft de raad te laat ingelicht over een dreigend preventief toezicht. Niet voor niets diende GroenLinks samen met Amersfoort2014 op 3 maart jl. een motie van afkeuring in over de handelswijze van de wethouder Financiën in deze. Een van de argumenten van de coalitiepartijen om vast te houden aan het huidige bezuinigingsproces is dat we weinig tijd hebben. Maar ook in de weinige tijd die we hebben voor het bezuinigingsproces kunnen we zaken in de juiste volgorde doen en hadden we eerst over visie en uitgangspunten kunnen praten. Of we hadden meer tijd kunnen nemen. Dat had veel onrust en boosheid kunnen voorkomen. Ik erger me er steeds meer aan dat het agendapunt in de raad over de bezuinigingen telkens als titel meekrijgt “Snel en zorgvuldig naar een evenwichtige gemeentebegroting voor Amersfoort”. Mooie framing, maar het woord “zorgvuldig” is daar absoluut niet op zijn plaats.

Vertrouwen terugwinnen

Het vertrouwen van de stad in het gemeentebestuur is tanende. Hoe kunnen we dat weer terugwinnen? Allereerst moet het bezuinigingsproces meteen worden aangepast. Wat GroenLinks betreft komt het college nog niet met haar pakket, maar houden we zo snel mogelijk een debat over de uitgangspunten waarmee we bezuinigingsvoorstellen beoordelen. Dat debat vindt plaats met de inwoners van Amersfoort. Het zou niet alleen moeten gaan over wat voor stad we van Amersfoort willen maken, maar ook over welke rol de overheid daarin heeft, wie waar verantwoordelijk voor is, en hoe we als gemeentebestuur met de inwoners en organisaties van de stad kunnen samenwerken. Ook moet er een onderzoek komen naar de oorzaken van het preventief toezicht, zodat we volgend jaar niet opnieuw in deze situatie zitten. Laat ook bij de opzet en vraagstelling van dat onderzoek de inwoners van Amersfoort spreken.

Tenslotte

De bal ligt bij het gemeentebestuur, aldus de oproep. GroenLinks heeft initiatief genomen om met de fracties tot een gezamenlijk antwoord op de oproep te komen en te kijken of we nog een draai aan het bezuinigingsproces zouden kunnen geven. Vrijdagochtend hebben we met het grootste deel van de fracties overlegd, en daar werd ook duidelijk dat een meerderheid toch op de ingeslagen weg wil voortgaan. Teleurstellend. Ik hoop wel dat we als raad snel met de ondertekenaars van de oproep in dialoog kunnen gaan. 

 

Frans Prins