De meest irritante reclames waar we in allerlei media nu al geruime tijd op worden getrakteerd, zijn wel de reclames van de Nederlandse Energiemaatschappij. Met twijfelachtige onderzoeken en prijsvergelijkingen met andere leveranciers, proberen Maurice de Hond cum suis ons ervan te overtuigen dat we wel gek zijn als we niet onmiddellijk overstappen. Ik heb niet zo'n prettig gevoel bij opdringerige reclame. Het gaat altijd maar om één ding: men belooft dezelfde stroom tegen een lagere prijs dan de concurrent.
Dat de tarieven voor levering van gas en licht in de afgelopen tien jaar sowieso met 8 tot 9 procent per jaar zijn gestegen, zegt Maurice er niet bij. Een huishouden dat in 2000 (omgerekend) 800 euro kwijt was, betaalt voor dezelfde levering circa 1800 euro in 2011. Dat komt simpelweg doordat ruwe olie op de wereldmarkt steeds duurder wordt. Ga je verder terug in de tijd, dan is de prijsstijging niet eens extreem. Op dit moment is de groeiende energiehonger van Brazilië, Rusland, India en China de grote aandrijver. De stijging wordt nog enigszins getemperd door de economische crisis in Europa en de VS. Als we die te boven zijn, maak dan je borst maar nat. Daar kan zelfs de Nederlandse Energiemaatschappij niet tegenop.
Niet dat ik er op tegen ben, hoor. Ik roep al jaren dat energie eigenlijk veel te goedkoop is. Want hoe duurder het is, hoe meer het loont er zorgvuldig mee om te gaan, zou je denken. Een zegen voor het milieu. Toch is het met het energiebewustzijn nog steeds matig gesteld. Er gebeurt wel wat, maar het is allemaal te weinig, te voorzichtig en te laat. Wist u dat je voor een waterbed al gauw voor 150 euro stroom per jaar gebruikt? Het jaarlijkse stroomverbruik van een X-box kost meer dan de aanschaf van het hele apparaat. We gebruiken spaarlampen, maar omdat ze zo zuinig zijn, laten we ze de hele dag gemakshalve branden. Het staat zo gezellig als je thuiskomt. Kennelijk moeten de prijzen nog eens twee of drie keer zo hoog worden, willen we echt wakker worden. Dat duurt dus nog een jaar of tien.
Je kunt het een gemiddelde particulier misschien niet kwalijk nemen dat hij nooit achterop een toestel kijkt om te zien hoeveel stroom het eigenlijk gebruikt. Ernstiger vind ik het dat professionals die rekensom ook niet maken. Kijk nu naar de bouwsector. Wat men daar presteert is toch eigenlijk om te huilen. Er worden nog steeds woningen en kantoren opgeleverd die onfatsoenlijk veel energie nodig hebben voor een aangenaam binnenklimaat. Terwijl je een gebouw natuurlijk niet voor één of twee jaar neerzet. En terwijl het wel kan: energieneutraal bouwen. Er zijn gelukkig ook voorbeelden die dat bewijzen. Zoals in Roosendaal waar 134 sociale huurwoningen zijn aangepakt. De gevels zijn aan de buitenkant afgepeld en aangekleed met een geprefabriceerde houtbouwconstructie met 30 centimeter isolatiemateriaal. In één dag gaan de kozijnen eruit en komen er nieuwe met driedubbel glas voor terug. Op diezelfde dag krijgt het dak eveneens 30 centimeter isolatie. Binnen 4 weken is een complete woning opgepimpt tot energielabel A+++. Daarna kan deze weer 40 jaar mee. Als je over zo'n termijn speculeert op stijgende energieprijzen, ben je spekkoper. Dat noem ik nog eens vooruit denken.
Waarom dat niet overal gebeurt, komt door luiheid en struisvogelgedrag. Klanten, leveranciers en overheden nemen genoegen met middelmatige energieprestaties. Hogere ambities zijn best haalbaar, maar iedereen wijst naar een ander als er iets moet gebeuren. Ondertussen zitten we tot in lengten van jaren opgescheept met woningen en installaties die onnodig veel energie gebruiken. Dat de kosten daarvoor veel sneller stijgen dan de inflatie, kan ook de Nederlandse Energiemaatschappij niet voorkomen. Overstappen naar een goedkopere energieleverancier levert weinig op voor de korte termijn. Serieus werk maken van energiebesparing levert veel op voor de lange termijn. Ik zeg doen.